De familiesite Beijen/Beyen
door Laurens Beijen
De voorpagina
Het inhoudsoverzicht
De volgende pagina
De vorige pagina
De voornamenlijst
De fotogalerij
Zoeken op deze website
Reacties of vragen

De oorsprong van de naam Beijen/Beyen

Geen zekerheid

Een van de eerste vragen die je je bij een naam stelt, is waar hij vandaan komt en wat hij betekent. Bij de naam Beijen of Beyen is die vraag gemakkelijker te stellen dan te beantwoorden. De meeste mensen willen wel aannemen dat de naam niet per se te maken heeft met de bijen die van bloem naar bloem vliegen, maar hoe zit het dan wel?
Zekerheid over de oorsprong en de betekenis van de naam Beijen valt niet te geven. Vermoedelijk ligt het voor de verschillende families met die naam verschillend.

Een patroniem

Veel Nederlandse familienamen zijn oorspronkelijk patroniemen: Janszoon werd Jans(s)en, Jans(s)e of Jans en Gerritszoon werd Gerritsen, Gerritse of Gerrits.
De voornaam Beije(n) is nog niet helemaal uitgestorven. Rudolf B.J. Both uit Zwingelspaan (gemeente Moerdijk) heeft bijvoorbeeld Beije als tweede voornaam. In zijn voorgeslacht is die naam al meer dan vierhonderd jaar van (groot)vader op (klein)zoon doorgegeven.
Ook bij de families Beijen of Beyen die hun oorsprong hebben in het westen van Nederland en België (de IJsselsteinse en de Nieuwkapelse familie) zou de achternaam kunnen zijn ontstaan als patroniem. De naam zou dan afgeleid zijn van de voornaam Beije of Beijen die eeuwen geleden onder andere vaak voorkwam op de Zuid-Hollandse eilanden. Hierover wordt meer gezegd op de pagina over Doen Beijensz. en andere patroniemdragers. Het patroniem Beijensz. werd soms verkort tot Beijen. Er is echter geen relatie aan te tonen tussen de families die op die pagina worden genoemd en de huidige families Beijen of Beyen.
Volgens Het namenboek, De herkomst van onze voornamen en de hiervan afgeleide achternamen van A.N.W. van der Plank zouden ook namen als Beijens, Beijeman, Beijma en Beysens afgeleid zijn van de voornaam Beije(n). Die voornaam zou op zijn beurt afgeleid kunnen zijn van het oudgermaanse baug (kromming, boog). Ook de Nederlandse Voornamen Databank van het Meertens Instituut noemt de herkomst van Beije (of Beie) uit baug; dat zou gegaan zijn via Bagio, Bâio en Bêio.
Andere voornamen kunnen ook als basis hebben gediend. In het Woordenboek van de Familienamen in België en Noord-Frankrijk van F. Debrabandere worden de naam Beijen/Beyen en veel variaties daarop in verband gebracht met de voornaam Boudewijn --> Boudin --> Bouden --> Bouwen.

Een boerderij- of herkomstnaam

In het oosten van Nederland en het westen van Duitsland werden familienamen vroeger vaak afgeleid van de naam van het huis of de boerderij waar men woonde. Dat kon betekenen dat iemand die verhuisde daarna met een andere naam werd aangeduid. Een familienaam werd ook vaak afgeleid van de naam van het stuk grond waar de betrokkene woonde.
De pagina Een erve Bijen bij Weerselo laat zien dat zien dat de naam van de Hengelose familie hoogstwaarschijnlijk ontleend is aan de naam van een boerderij of een stuk grond.
De pagina De oorsprong in Duitsland noemt als verklaring voor de naam van de Breyellse familie de relatie met een kasteeltje net over de Duitse grens, Haus Bey.

   De volgende pagina

De voorpagina 		Het inhoudsoverzicht

De bovenkant van de pagina 		Zoeken op deze website

Reacties of vragen